NHỮNG TRƯỜNG HỢP KHÔNG ĐƯỢC RA QUYẾT ĐỊNH THU HỒI ĐẤT NĂM 2025
Thu hồi đất là một công cụ quan trọng của Nhà nước trong hoạt động quản lý đất đai nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội và lợi ích công cộng. Theo quy định pháp luật, việc thu hồi đất phải được dựa trên những căn cứ nhất định và được ra quyết định thu hồi. Tuy nhiên, thực tế không ít những trường hợp thu hồi đất không được ra quyết định thu hồi đất. Vậy pháp luật Việt Nam quy định về những trường hợp không được ra quyết định thu hồi đất thế nào? Hãy cùng, Công ty luật Duy Ích tìm hiểu trong bài viết sau nhé!
1. Thu hồi đất là gì ?
Căn cứ theo khoản 35 Điều 3 Luật Đất đai năm 2024, thu hồi đất là việc Nhà nước thu hồi đất là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người sử dụng đất hoặc thu lại đất của người đang sử dụng đất hoặc thu lại đất đang được Nhà nước giao quản lý.
2. Các trường hợp nào không được ra quyết định thu hồi đất ?
Hiện nay, pháp luật Việt Nam không có điều khoản cụ thể quy định về các trường hợp không được ra quyết định thu hồi đất. Tuy nhiên, căn cứ Chương 6 Luật Đất đai 2024 quy định rõ các trường hợp Nhà nước thu hồi đất bao gồm:
– Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh;
– Thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
– Thu hồi do vi phạm pháp luật về đất đai
– Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật hoặc tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa đến tính mạng con người, không còn khả năng tiếp tục sử dụng.
Căn cứ theo các quy định trên, có thể hiểu rằng, những trường hợp thu hồi đấy, không thuộc các trường hợp được quy định tại Chương 6 Luật Đất đai 2024 thì Nhà nước không thể ra quyết định thu hồi đất.
3. Người dân cần làm gì khi bị thu hồi đất trái pháp luật.
Thu hồi đất trái pháp luật được hiểu là trường hợp Nhà nước ra quyết định thu hồi đất không thuộc một trong những trường hợp quy định tại Chương 6 Luật Đất đai 2024.
Tại khoản 1 Điều 237 Luật Đất đai năm 2024 quy định: “Người sử dụng đất, người có quyền và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai”
Như vậy, căn cứ theo quy định trên, người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện quyết định thu hồi đất khi họ nhận thấy việc thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền lợi của họ.
3.1. Khiếu nại quyết định thu hồi đất
- Thẩm quyền giải quyết khiếu nại
Theo quy định tại Điều 83 Luật Đất đai năm 2024, hai cơ quan có thẩm quyền thu hồi đất là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp huyện. Vì vậy, căn cứ theo Điều 18, Điều 21 Luật Khiếu nại năm 2011, thẩm quyền giải quyết khiếu nại được quy định cụ thể như sau:
– Chủ tịch UBND cấp huyện có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với Quyết định bồi thưởng đát do UBND cấp huyện ban hành;
– Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với Quyết định bồi thường đất do UBND cấp tỉnh ban hành.
- Thời gian giải quyết khiếu nại
Căn cứ theo Điều 28 Luật Khiếu nại năm 2011, thời gian giải quyết tính từ ngày thụ lý là không quá 30 ngày; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày kể từ ngày thụ lý.
Trường hợp ở vùng sâu, vùng xa, đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu nại không quá 45 ngày và không quá 60 ngày đối với vụ việc phức tạp kể từ ngày thụ lý
3.2. Khởi kiện quyết định thu hồi đất
Bên cạnh việc lựa chọn khiếu nại quyết định thu hồi đất, người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan có thể lựa chọn khởi kiện quyết định thu hồi đất đến Tòa án có thẩm quyền. Thủ tục khởi kiện quyết định thu hồi đất được thực hiện như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Người khởi kiện quyết định thu hồi đất cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm:
+ Đơn Khởi kiện quyết định thu hồi đất;
+ Các tài liệu, chứng cứ chứng minh cho yêu cầu khởi kiện;
+ Bản sao Quyết định thu hồi đất, bản sao các quyết định giải quyết khiếu nại (nếu có)…;
+ Giấy ủy quyền tham gia tố tụng (nếu có);
+ Bản sao hộ khẩu, giấy Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân (có chứng thực của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền);
+ Hồ sơ giải quyết khiếu nại (nếu có) và bản sao các văn bản, tài liệu trong hồ sơ giải quyết việc hành chính để ra quyết định thu hồi đất đó.
+ Bản thống kê danh mục các tài liệu (ghi rõ bản chính, bản sao).
Bước 2. Nộp hồ sơ
Sau khi chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, người khởi kiện có thể nộp trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi qua đường bưu điện.
– Đối với quyết định thu hồi đất do Ủy ban nhân dân huyện ban hành: Tòa án nhân dân tỉnh nơi có đất bị thu hồi sẽ là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết vụ án
– Đối với quyết định thu hồi đất do Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành: Tòa án nhân dân cấp cao sẽ là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết vụ án.
Bước 3. Giải quyết yêu cầu khởi kiện
– Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một thẩm phán xem xét đơn khởi kiện. Trong 03 ngày kể từ ngày được phân công, thẩm phán tiến hành xem xét quyết định có thụ lý vụ án hay không.
– Thời hạn chuẩn bị xét xử cho các vụ án, trừ vụ án xét xử theo thủ tục rút gọn, vụ án có yếu tố nước ngoài là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án.
Thu hồi dất là vấn đề phức tạp, tác động trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất. Chính vì vậy, người sử dụng đất và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cần phải hiểu rõ và nắm vững những trường hợp Nhà nước không được ra quyết định thu hồi đất nhằm bảo vệ quyền lợi của mình và góp phần xây dựng một môi trường pháp lý minh bạch, công bằng và ổn định cho sự phát triển kinh tế – xã hội.
Ngoài ra, Văn phòng luật sư Đà Nẵng – Luật Duy Ích cung cấp các dịch vụ liên quan tới đất đai dưới đây:
- Giải quyết Tranh chấp về bồi thường, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, có tài sản trên đất;
- Giải quyết tranh chấp đất đai về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất;
- Giải quyết tranh chấp đất đai về thừa kế quyền sử dụng đất;
- Giải quyết tranh chấp đất đai liên quan đến mua, bán, tặng cho, chuyển nhượng quyền sử dụng đất;
- Giải quyết Tranh chấp nhà đất có yếu tố nước ngoài
- …
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về “Những trường hợp không được ra quyết định thu hồi đất 2025” của Văn phòng luật sư Đà Nẵng – Công ty luật Duy Ích. Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 091 298 7103.
Xem thêm tại: Thu hồi đất theo quy định 2025 (link: https://vanphongluatsudanang.com/thu-hoi-dat-theo-quy-dinh-2025/)
Xem thêm tại: Thời gian nhà nước bồi thường thu hồi đất (link: https://vanphongluatsudanang.com/thoi-gian-nha-nuoc-boi-thuong-thu-hoi-dat-2025/)
