Thừa kế kế vị là gì? Các trường hợp thừa kế kế vị năm 2024

Việc xác định thừa kế kế vị để thừa hưởng phần di sản do người mất để lại tương đối gặp khó khăn. Thông thường việc phân chia di sản để lại được xác định thừa kế theo di chúc hoặc theo hàng thừa kế theo quy định pháp luật. Vậy trường hợp nào được thừa kế kế vị năm 2024? Cùng tìm hiểu quy định về thừa kế kế vị qua bài viết dưới đây của Văn phòng Luật sư Đà Nẵng – Luật Duy Ích.

1. Thừa kế kế vị là gì?

Theo Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người thừa kế di sản như sau:

Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết.
Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Như vậy, nếu cá nhân không đáp ứng điều kiện trên không được coi là người thừa kế nhận di sản thừa kế do người mất để lại. Trường hợp người thừa kế mất trước người để lại di sản thừa kế thì Bộ luật dân sự có quy định về thừa kế kế vị.

Điều 652 Bộ luật dân sự quy định: “Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.”

Như vậy, có thể hiểu thừa kế kế vị là cháu (chắt) được hưởng di sản của ông, bà (cụ ông, cụ bà) để lại phần di sản thừa kế cho ba, mẹ của cháu (chắt) trong trường hợp ba, mẹ chết trước hoặc cùng thời điểm với ông, bà (cụ ông, cụ bà), đồng thời đáp ứng đủ điều kiện của người thừa kế kế vị.

Xem thêm: Nhận tài sản thừa kế có phải nộp thuế không?

2. Các trường hợp thừa kế kế vị năm 2024

Trường hợp thừa kế kế vị xảy ra khi đáp ứng các điều kiện gồm:

Người thừa kế chết trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản.
Con thế vị cha, mẹ để thừa hưởng di sản của ông, bà để lại hoặc chắt thế vị cho cha, mẹ hưởng di sản của cụ để lại.
Người thừa kế là cháu, chắt phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết.

Thừa kế kế vị phát sinh từ thừa kế theo pháp luật mà không phát sinh từ thừa kế theo di chúc. Theo đó, hàng thừa kế kế vị là căn cứ để xác định quan hệ thừa kế kế vị của cháu, chắt của người để lại di sản thừa kế. Đây là quy định pháp luật nhằm bảo vệ quyền lợi cho những người cùng dòng họ, thân thuộc nhất của người để lại di sản thừa kế, tránh trường hợp di sản của ông bà (cụ) mà cháu (chắt) không được hưởng.

3. Trường hợp thừa kế kế vị không được hưởng di sản

Người thừa kế kế vị không nhận di sản thừa kế nếu thuộc các trường hợp sau:

Theo Điều 620 BLDS 2015, người thừa kế từ chối nhận di sản khi đáp ứng các điều kiện gồm:

Cá nhân có quyền hưởng di sản do người chết để lại.
Việc từ chối không nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.
Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản. Đồng thời gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết.
Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.

Ngoài ra, các trường hợp không được hưởng quyền thừa kế gồm:

Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế

4. Luật sư tư vấn pháp luật thừa kế

Luật sư thừa kế bảo đảm quyền và lợi ích của từng chủ thể được hưởng quyền thừa kế, của người quản lý di sản cũng như những người có quan hệ thân thiết với chủ sở hữu tài sản mà họ cũng có thể được hưởng thừa kế thông qua di chúc.

Văn phòng Luật sư Đà Nẵng với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn và thực hiện các thủ tục kê khai, phân chia di sản thừa kế và tham gia giải quyết tố tụng tranh chấp về tài sản, xác định hàng thừa kế… Luật sư chúng tôi hỗ trợ thực hiện các vấn đề sau:

Tư vấn lập di chúc hợp pháp;
Tư vấn sửa đổi, bổ sung, thay thế, huỷ bỏ di chúc;
Tư vấn thủ tục từ chối nhận tài sản thừa kế;
Tư vấn về thời hiệu thừa kế;

….

Trên đây là nội dung tư vấn về các trường hợp thừa kế kế vị năm 2024 của Văn phòng Luật sư Đà Nẵng – Luật Duy Ích. Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 091 298 7103;

Bộ phận tư vấn pháp luật dân sự – Văn phòng Luật sư Đà Nẵng – Luật Duy Ích.